Sądowy dział spadku
Dział spadku.
Przed przeprowadzeniem działu spadku spadkobiercy pozostają współwłaścicielami majątku spadkowego, co powoduje niejednokrotnie sprzeczki co do zarządu rzeczą wspólną (remonty, utrzymanie, pożytki z rzeczy wspólnej).
Dlatego koniecznym staje się przeprowadzenie dział spadku. Dział spadku może zostać przeprowadzony w drodze umowy albo w postępowaniu sądowym (tzw. sądowy dział spadku).
Sądowy dział spadku zagadnienia ogólne.
Sądowy dział spadku dokonują sądy rejonowe. Opłata za sądowy dział spadku jest stała (nie zależnie od wartości dzielonego spadku). Jej wysokość jest uzależniona od tego czy dział spadku jest zgodny, czy nie oraz czy z działem spadku jest związane wyjście ze współwłasności.
Sprawy o dział spadku są sprawami skomplikowanymi i dość długo trwającymi w sądzie (w zależności od dzielonego majątku).
Sądowy dział spadku może być przeprowadzony w każdym czasie (oczywiście po stwierdzeniu nabycia spadku lub poświadczeniu dziedziczenia). Takie żądanie nie ulega przedawnieniu. Jest też możliwość stwierdzenia nabycia spadku przez sąd w postępowaniu o dział spadku.
Co powinien zawierać wniosek o sądowy dział spadku?
Wniosek o dział spadku prócz elementów przewidzianych dla każdego pisma procesowego składanego do sądu powinien wskazać majątek do podziału (co w skład tego majątku spadkowego wchodzi) no chyba, że był przeprowadzony spis inwentarza. Ponadto taki wniosek powinien powoływać się na postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia jeżeli zostały te dokumenty wydane. W innym przypadku to sąd przy dziale spadku stwierdza nabycie spadku. We wniosku powinny być też informacje co do testamentu. Czy został sporządzony, gdzie został złożony i gdzie się znajduje. Także koniecznym elementem jest przedstawienie dowodów stwierdzających, że określone nieruchomości stanowiły własność spadkodawcy, jeśli w spadek wchodzą nieruchomości.
Wnioskodawca powinien także wskazać swoją propozycję podziału majątku spadkowego.
Zasady podziału przez sąd majątku spadkowego.
Co do zasady jest prymat podziału fizycznego polegającego na tym, że każdy współwłaścicieli może otrzymać na wyłączną własność jedną z nieruchomości powstałych po podziale pierwotnej nieruchomości. W przypadku, gdy tak powstałe nieruchomości będą miały różną wartość, sąd zasądzi stosownie do posiadanych udziałów odpowiednie dopłaty w formie pieniężnej na rzecz spadkobiercy. Wyjątek jest przy podziale gospodarstwa rolnego. Tu sąd ma możliwość obniżenia należnych spłat. Inaczej mówią spadkobierca który nie otrzymał gospodarstwa rolnego, albo otrzymał jego mniejszą część (w stosunku do udziału) może nie dostać odpowiedniej dopłaty zgodnie z jego udziałem. Taki podział fizyczny jest możliwy, gdy rzecz da się podzielić.
Sąd może też przyznać rzecz jednemu spadkobiercy z obowiązkiem spłat na rzecz pozostałych. Sąd może też zarządzić tzw. podział cywilny przez sprzedaż rzeczy przez komornika np. w sytuacji, gdy żaden ze współuprawnionych nie jest w stanie ponieść ciężaru spłat.
Taka sprzedaż jest jednak nieopłacalna, gdyż ceny ze sprzedaży komorniczej zazwyczaj nie odpowiadają jej wartości rynkowej – sprzedaż rzecz następuje w drodze licytacji od ceny wyjściowej 3/4 lub 2/3 wartości.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej w swojej sprawie, proszę o kontakt z Kancelarią.
